Bij de AniWay Boekenclub, ook wel bekend als de BOOKMan-Club (BMC), bespreken we meestal manga, maar soms doen we ook "literair verantwoord" (kuch). Dus dit keer wordt het heerlijk pulpy horror en detectivelectuur. Voor meer info over het hoe en wat van de boekenclub, zie het algemeen topic.

Voor alweer de tiende sessie staat op het menu: Japanese Tales of Mystery and Imagination (Edogawa Rampo)

(Huh, Edogawa Rampo is toch een personage uit Bungo Stray Dogs...?!)



De Engelse versie, uitgegeven door Tuttle Publishing, is o.a. verkrijgbaar bij Bol (papier en ebook) en boekhandels aangesloten bij Libris. Je kan wellicht ook ergens een oude Nederlandse vertaling vinden met de titel Griezelverhalen uit Japan, bewerkt door Havank.

Waar gaat Japanese Tales of Mystery and Imagination over? De uitgever zegt:



Denk gewoon aan Edgar Allan Poe, maar dan met een Japanse toefje (en yep, Edogawa Rampo is een nome-de-plume gebaseerd op Poe). Japanese Tales of Mystery and Imagination gaan we bespreken vanaf donderdag 16 mei. De bedoeling is dat je het tegen die tijd zo ongeveer uit hebt of aardig op weg bent, zodat je er dan wat over kan posten (mag natuurlijk ook eerder of later als dat je beter uitkomt, maar het is leuker als iedereen er 'tegelijkertijd' is). Je hebt dus (vanaf vandaag) ruim een week om het boek in handen te krijgen en te lezen, wat hopelijk genoeg moet zijn. De verhalen zijn best kort en staan volledig los van elkaar, dus je kan er vrij vlot doorheen.

En tip: vergeet de introductie van de vertaler niet! (die ook in de nieuwere drukken te vinden hoort te zijn). Razend interessant!

Als je nog ideetjes hebt voor een leuke manga/boek die we zouden kunnen doen, post dan in het algemene boekenclub topic!

Voorpretpost:



Dit is een van die boeken die ik dubbel heb. En volgens mij heb ik ook alle verhalen, of in elk geval de meeste, in m'n Japanse bundels van Rampo >_> De grote uitgave heb ik heel veel jaren geleden gekocht, waarschijnlijk een van m'n vroegste internetaankopen :") De andere heb ik volgens mij in m'n derde jaar bij de studie Japans gekocht voor een euro of zo, toen de Talen en Culturen van Japan bibliotheek van wat oude boeken af moest ^_~'

Reminder dat Rampo een personage is uit de serie Bungo Stray Dogs, en dat dit dus een perfecte manier is om eens kennis te maken met de literatuur achter die serie :)



(En om heel eerlijk zijn is Rampo sowieso een van de meest toegankelijkste schrijvers uit die serie)

Ik ga het boek zeker weten kopen. Zelf kan ik helaas pas vanaf 28 mei beginnen met lezen vanwege tentamens. Ik hoop dat jullie dat al niet te ver zijn.

Voel je vrij om wanneer je dan ook in te stromen, maakt helemaal niet uit of het een paar weekjes later is. Het gaat er uiteindelijk gewoon om dat we een beetje met elkaar kunnen praten over het desbetreffende boek :)

(En succes met je tentamens ;))

Onder het motto beter laat dan nooit schuif ik graag aan bij de boekclub.

Ik hem 'm vorig jaar gelezen, maar kan er vast nog wel wat over zeggen.

En nog een laatste bump voor mensen die nog hun leesmateriaal voor het weekend moeten uitkiezen :)

Ik begin alvast!

Het is alweer heel wat jaartjes geleden dat ik dit boek als zodanig heb gelezen. Het zal vast niet verbazen dat ik voor het eerst van dit boek hoorde nadat ik aan Detective Conan begon (waar de hoofdrolspeler zijn schuilnaam Conan Edogawa heeft gejat van Arthur Conan Doyle en Edogawa Rampo). Destijds was dit het enige boek van Rampo dat in het Engels verkrijgbaar was, en eigenlijk is het nog steeds wel de leukste. Is er iemand die Rampo alleen kent van Bungo Stray Dogs?

Ik doe maar weer losse punten ipv een lang verhaal:

- Wat vind ik het verhaal van hoe dit boek sowieso vertaald is toch briljant! Vijf jaar mondeling over elke zin gaan!

- The Human Chair is misschien nog altijd m'n favoriete Rampo verhaal. Het is zo ontzettend creepy, terwijl het helemaal niet zo'n ontzettend vergezocht concept is dat heel belachelijk klinkt. Rampo hield erg van dit idee trouwens, want in vele andere van zijn detectiverhalen zal je detectives, misdadigers en kidnapslachtoffers vinden in de meubels :D

- The Psychological Test is grappig omdat echt een hele vroege inverted detective is (waarbij je eerst de dader volgt), niet alleen in Japan, maar over de hele wereld. Akechi is Rampo's bekendste detectivefiguur en vind je ook terug (in verschillende vormen/als bron van inspiratie) in vele manga/anime. Als archetype in pop culture is hij een beetje als Sherlock Holmes.

- Okay, na al die jaren en het lezen van Suehiro Maruo's adaptatie ervan blijf ik The Caterpillar een enorm bizar verhaal vinden. Net als The Hell of Mirrors overigens. And The Traveler With The Pasted Rag Picture zal ik nooit echt leuk vinden, denk ik.

- Hebben mensen hier ook Edgar Allan Poe gelezen? Rampo heeft z'n naam natuurlijk geleend van Poe, maar hoe vinden jullie het mystery/imagination gehalte hier? De verhalen zijn in de twintiger jaren geschreven, maar ik vind ze inderdaad vaak 'net' wat ouder aanvoelen qua sfeer. En hebben mensen hier misschien ook andere Rampo's gelezen (of anime/manga adaptaties etc?)

Dat is ook mijn favoriet. De opbouw werkt ontzettend goed, omdat het de lezer aan het twijfelen houdt zelfs wanneer die denkt dat de twist in zicht is. De inleiding focust zich bijvoorbeeld op iets heel anders: de soorten brieven worden bijvoorbeeld in detail beschreven, maar over de omgeving van de schrijfster is Rampo heel kort. Het zal dus wel niet belangrijk zijn? Toch kun je daar al redelijk wat informatie uit halen: ze deelt de studeerkamer met haar man en zit aan een bureau. De stoel uit het verhaal blijkt echter van een heel ander soort te zijn: een luxueuze zetel waarin je wil wegkruipen met een boek. Het is dus zeer onwaarschijnlijk dat het de bureaustoel is waar ze op zit, maar de schrijver van het manuscript heeft genoeg wetenswaardigheden weten op te pikken/raden om haar aan het twijfelen te brengen, en daarmee ook de lezers.



Het eerste waar mijn gedachten naar toe gingen, was die aflevering van Sherlock waarin de dader een autostoel gebruikte als verstopplek. Ik nam toen aan dat het idee was gebaseerd op die prankvideo's waarin mensen zich als meubels vermommen (volgens mij was dit de eerste?), maar nu vraag ik me af of er een verband is met dit verhaal.



Het 'gotcha!'-moment is een normaal detectiveverhaal is al leuk, maar de dader zien realiseren dat hij zijn laatste pannenkoeken heeft gegeten, na als lezer zijn hele plan gevolgd te hebben, geeft het toch iets extra's.



Omdat het meer horror dan mysterie is? En bovendien is het ook nog eens heel visuele horror, iets wat niet helemaal tot z'n recht komt als proza. Dit waren verhalen die ik me makkelijk kon voorstellen als Junji Ito-manga, maar ondanks dat verbeeldingsvermogen ontbrak het toch aan impact.

Wat ook niet hielp, is dat ik niet zo heel lang geleden deze manga heb gelezen:



Het doet de emotionele kant van The Caterpillar een stuk beter. Afbrokkelende communicatie, zelfhaat, een relatie gebaseerd op de afhankelijkheid van de een op de ander...

Tegelijkertijd moest ik ook vaak denken aan...





Ik ben bekender met Poe dan Rampo (die ik vooral ken van afgeleide werken - na het lezen van deze bundel is mijn directe kennis meer dan verdubbeld), en de sfeer was zeker bekend. Het is merkbaar in de secure opbouw van spanning in bijvoorbeeld The Human Chair, maar ook het vertellen vanuit de ik-vorm is natuurlijk iets waar Poe ook heel handig mee was. En de tijd waarin de verhalen gezet zijn, is inderdaad niet altijd makkelijk te achterhalen, waardoor ze inderdaad ouder aanvoelen. Ik denk dat de hoofdpersonen hier een rol in spelen: het zijn vaak anachronistische figuren die net buiten de maatschappij staan. Moderne technologie heeft alleen vat op hun leven wanneer ze dit willen, en wat we ervan zien zou daarom net zo goed een stukje sciencefiction kunnen zijn.

Ik heb dit boek dus vorig jaar gelezen, en The Human Chair is me het meeste bijgebleven en was tegelijkertijd ook mijn favoriet uit de bundel. Hij is inderdaad creepy en de opbouw is erg goed, en de 'twist' had ik eigenlijk niet verwacht. The Psychological Test was inderdaad ook erg grappig om te lezen. Hoe uiteindelijk de dader er gloeiend bij is geeft het verhaal inderdaad iets memorabels. The Twins is me ook bijgebleven, al kwam de insteek me op een of andere manier bekend voor.

The Caterpillar was inderdaad vrij bizar en was niet bepaald comfortabel om te lezen. Ik snap de emotionele insteek, maar ik kan me niet herinneren dat dit ontzettend goed uit de verf kwam. De andere verhalen vond ik óf te bizar (The Hell of Mirrors), of hadden wat minder impact. Wel leest Edogawa verder ontzettend lekker weg.

Ik heb van Poe een paar korte verhalen gelezen jaren geleden, maar lang niet al zijn werk (alhoewel ik een Completed Works op mijn plank heb staan, shame on me).

Ik wist helemaal niet dat er zo'n rage was ^^' Voyeurisme speelt sowieso een hele grote rol in het werk van Rampo (Hell of Mirrors gaat er ook gedeeltelijk over) en dan vaak vanuit een plek heel dichtbij/intiem met het slachtoffer. Een ander bekend Rampo verhaal (Stalker in the Attic, in The Rampo Reader) gaat, zoals de titel suggereert over iemand die al z'n huisgenoten bespioneerd vanaf de vliering.



Sowieso lees ik heel weinig échte horror (in prozavorm), wat eigenlijk best raar is omdat ik het dus wel als manga lees. Misschien dan inderdaad dat ik toch dat visuele wil om er echt in te komen. Want ik heb ook wel horror novel games gespeeld. Poe is bijvoorbeeld ook 'horror', maar wat Lisa Simpson ook zegt, zó eng is The Raven ook weer niet. Het concept van The Human Chair is gewoon wat eenvoudiger om voor te stellen, denk ik.

De illustraties in dit boek zijn gaaf trouwens!

Van The Caterpillar heb ik dus ook de manga adaptatie van Maruo Suehiro, die er erg een Suehiro werk van maakt (meer aandacht aan de symboliek van oorlogsnationalisme en de seksuele handelingen tussen het echtpaar), maar dat 'voelt' inderdaad wel enger aan. The Hell of Mirrors was een van de segmenten in de film Rampo Noir, maarre... die is nog steeds raar.





Oh, ja, Rampo leest echt lekker weg! Het is ontzettend 'pulp' eigenlijk, en ook in het Japans leest het nu, ook voor de moderne lezer redelijk makkelijk weg. Veel trucjes als de vlotte ik-vorm, snelle gesprekken tussen twee personages of bv. op sommige momenten rechtstreeks de lezer aanspreken of juist de auteursstem gebruiken ("Maar och, als X op dat moment had geweten wat hierna zou gebeuren dan zou hij~!"). Ik denk dat daarom de relatief losse vertaalmethode ook prima werkt bij deze verhalen. De verhalen in dit boekje zijn over het algemeen ook echt compleet anders dan de meeste Japanse literatuur die vertaald wordt (omdat dit allemaal losse verhalen zijn in pulp-magazines die nooit als zodanig bedoeld waren om 'samen' uitgegeven te worden).

Als ik me het goed herinner, ging de finale van de drama van Antiquarian Bookshop Biblia's Case Files ook over Rampo (sowieso een aanrader voor liefhebbers van literatuur en boeken in het algemeen overigens).



Ik hou trouwens wel van einde Taisho/begin Showa periode. Sowieso natuurlijk de tijd waarin detectives echt groot werden, maar het is ook zo'n periode dat nog relatief dichtbij is, maar ver genoeg om er romantische beelden over te hebben :D Zou eigenlijk wel vaker anime willen zien die zich in deze periode afspelen...

En over anachronistische figuren gesproken, twee weken geleden was er dus *weer* een nieuwe Akechi adaptatie op de Japanse televisie. Dit keer was Akechi een expert in cyber-veiligheid... >_>

Heb hem net uit, prettig verrast door een paar heel sterke verhalen, vlot geschreven. Heel interessant wat Rampo doet met psychologie en emoties, veel verrassende twists. Al was het einde van the human chair wel een beetje een anti-climax. Het leuke aan de bundel is dat hij zo divers is, en er ook veel ruimte is voor perverse motieven, de student die alleen moordt voor geld (Dostojewski flashback), of de verteller die moordt voor zijn plezier en zonder zijn handen vuil te maken. Rampo houdt wel heel erg van de perfecte moord.

De spanning ligt voor mij meer in de nachtmerrieachtige langzame onthullingen, in bv the traveller with the pasted rag picture. Het idee alleen al van een soort behekst schilderij, een favoriet idee in fictie. In zo'n verhaal komt echt die achtergrond naar voren, geworteld in de klassieke yokai verhalen en folklore. Ook een paar klassieke detective verhalen ertussen. Persoonlijk vond ik the two cripples een van de beste verhalen, puur en alleen vanwege het verhaal van die slaapwandelaar. Ik vraag me af in hoeverre dat perverse en erotische aspect de draai is die Rampo aan het genre geeft? Jammer dat er nooit een getrouwe anime adaptatie van is gemaakt, dit is een regelrechte goudmijn.

Dus, samenvattend; mysterieuze verhalen met meerwaarde, door de sterke karakters en de absurde situaties.

Rampo staat inderdaad bekend als een van de belangrijkere figuren in de ero-guro-nonsense (erotic, grotesque) beweging van de jaren 20, wat eigenlijk niet eens zo sterk is in de verhalen die in dit deel verzameld zijn. Drie, vier jaar verder in z'n carriere werd het duidelijk dat 'conventionele' detectiveverhalen het niet zo goed deden als misdaadverhalen met erotische en groteske elementen, en veel van z'n bekendste werken na zijn debuutjaren gaan daar veel verder in (Koto no Oni bv, waar ook een manga van is, gaat over genetisch gemanipuleerde freaks en 'abnormale seksualiteit' (o.a. homoseksualiteit) etc.).

Er zijn een paar getrouwe adaptaties van Rampo's verhalen gemaakt als onderdeel van een kinderserie uit de jaren 80 gebaseerd op Japanse literatuurshorts (o.a. The Red Chamber), maar inderdaad, de meeste adaptaties (en zeker de 'moderne') geven er een eigen draai aan (meestal door de perverse/horror elementen nog verder te vergroten). Rampo Kitan van een paar jaar geleden bijvoorbeeld is ook gedeeltelijk gebaseerd op verhalen in deze bundel, maar ook wel op een hele andere manier.

Voor we hieraan begonnen vroeg ik me wel af in hoeverre mensen deze verhalen eng/onaangenaam zouden vinden. Het is weer wat anders dan J-Horror, en veel van de horror is gebaseerd op je langzamerhand een onaangenaam, naar gevoel te geven dan je te laten schrikken, maar goed, het is alweer bijna een eeuw geleden dat deze verhalen geschreven zijn, dus of dat tegenwoordig nog werkt...

Dit is trouwens een leuk filmpje uit 1932 dat ik vandaag tegenkwam.

https://www.youtube.com/watch?v=UqEHs7zhriY

Dit is dus ongeveer de periode waarin Rampo z'n boeken schreef en je ziet goed de 'clash' tussen oud en nieuw. Vanaf 02:21 zie je bv. de stad en een paar jaar geleden was er een trending tweet waarin werd gewezen op de twee schoolmeisjes vanaf 02:49 die eigenlijk weinig verschillen van de schoolmeisjes nu ^^