Ik had een stuk over anime geschreven. Ik dacht dat het wel leuk was voor dit subforum!

Anime-taal VS echt Japans - Nandattebayo!
Ik ben een vloeiende spreker van het Japans. En toch komt het wel eens voor dat een van mijn leerlingen met een woord komt aanzetten waar ik nog nooit van heb gehoord. Nee, het zijn dan geen dure woorden; het zijn Anime-woorden!

Anime zijn de immens populaire Japanse animatieseries. Meer dan de helft van mijn leerlingen leert Japans vanwege hun liefde voor Anime. Maar het is wel belangrijk om te weten dat Anime-Japans niet hetzelfde is als algemeen beschaafd Japans. In Anime wordt vaak een heel laag register van de taal gebruikt. Meestal een erg informele vorm tijdens de schattige gedeeltes, en vaak een enorm archaische vorm tijdens de epische gedeeltes.

Soms gaat Anime nog een stap verder en verzinnen ze volledige dialecten om een karakter meer... 'karakter'... te geven. In de serie Naruto eindigt de hoofdfiguur een zin heel vaak met de uitspraak 'dattebayo'. Moedertaalsprekers van het Japans zullen de betekenis van deze zin enigszins vanuit de contekst en de woordopbouw kunnen afleiden; maar dattebayo is een totaal verzonnen woord! Het klinkt alsof het een dialectvorm had kunnen zijn waarin 'datte' met 'da yo' vermengd is. Deze twee zinnetjes betekenen zoiets als 'zo is het maar net / is het zo?'.

Een ander gek fenomeen komt voor bij Otaku (dieheart Animefans) die niet zo goed Japans spreken. Zij interpreteren vaak woorden op een foute manier. Het karakter Yuudachi van Kantai Collection schijnt als stopwoordje het woord 'ppoi' te hebben. 'ppoi' is een heel normaal Japans achtervoegsel die je aan een ander woord plakt waardoor het de betekenis -achtig of -ig krijgt (wasureppoi = vergeetachtig, nihonppoi = japansig).
Ondanks dat het een beetje vreemd zou klinken, kun je ppoi in feite achter elke zin zetten. En dat is wat Yuudachi ongeveer doet. Buitenlandse fans lijken te denken dat 'ppoi' een een of ander cool straattaal-woord is. Ppoi is inmiddels een echte internetrage geworden

Anime kijken is heel goed om gewend te raken aan de Japanse taal; maar kijk wel uit dat je geen vreemde dingen overneemt. 'Dattebayo' is geen Japans, en overmatig 'ppoi'-gebruik is niet hip. Netzomin als 'kisama' geen gangbaar woord voor is 'jij' en het woord 'ore' (ik) voor niet-vloeiende sprekers vaak beter te vermeiden is.


<photo id="1" />

Ja ! Bedankt voor de goede uitleg ! Al moet ik zeggen dat ik na een paar jaar anime kijken dat al zelf ontdekt heb, maar het is wel handig voor de nieuwe anime kijkers. Zo viel het mij op dat ik veel woorden en zinnen uit animes kon verstaan zonder de ondertiteling te lezen, maar wanneer ik naar Japanse series keek of andere filmpjes met echt Japanse mensen, dan had ik veel meer moeite om het te verstaan. Toen had ik al door dat anime Japans heel anders is dan de taal die in Japan normaal wordt gesproken. En dat van kisama en ore zijn goede voorbeelden van wat je normaal niet gebruikt haha

In hetzelfde straatje past denk ik het gebruik van desu.

Al weet ik verder niet veel van het gebruik buiten anime af, maar bij twijfel altijd desu

Ah! Jij bent toch Rody van JN connect (Zou raar zijn als het niet zo zou zijn..^^;)
Ik neem aan dat ik in dit topic wel wat vragen mag stellen over de lessen die u aanbiedt in Rotterdam (￣▽￣)
Ik heb pas een maand in Japan doorgebracht en ook al gaat het 'Nee ik heb geen spaarkaart' en het 'Kunt u mij vertellen waar Ochanomizu station is?' best redelijk,
wil ik misschien toch wat lessen volgen om zeker te zijn dat ik minimaal JLPT 5 haal.

Dus mijn vraag is is het ook mogelijk om lessen te volgen in de periode van 27-04-2016 tot 07-05-2016 (mijn Mei vakantie)?
Want daarna heb ik niet zoveel vrije tijd meer ivm. school, en in de grote vakantie is er een grote kans dat ik weer een tijdje in Japan zit..

@Raimu - Ik heb je een prive-bericht gestuurd ^_^

'desu' in inderdaad overgebruikt door mensen die niet zo goed Japans spreken. Ik hoor vaak dat mensen het random aan het einde van een zin zetten, ookal staat er al een ander werkwoord ^.^;

Als mede Japans sprekende wil ik dit toch wat nuanceren en de twee deling "Anime-taal VS echt Japans" enigszins ontkrachten. In wezen is het deels een discussie over dat taal dynamisch is en veranderlijk kan zijn. Ook dat je beter inclusief kunt denken, want wat er in anime/manga gebruikt wordt is, hoewel soms eigenaardig, ook net zo goed Japans is wat niet perse foutief hoeft te zijn.
Hoe wel ik het zeker met jou eens ben, Rody, dat studenten van de Japanse taal bewust zouden moeten zijn van de context die een woord of idioom die men gebruikt in neemt binnen de Japanse taal en huidige maatschappelijke gebruik daar van. Maar dat is misschien een te hoog gegrepen opgaven voor elk student voor elke taal.

Over 'Dattebayo'
Contrasterend met Nederlands (of andere 'westerse' talen) kun je soms moeilijk spreken over een woord, als totaal los staande eenheid, in het Japans. 'Dattebayo' zegt namelijk weinig als los staand 'woord' en ligt meer dicht op grammatica. Het is een construct van meerdere elementen:

• だって(datte) (*1), wat zelf weer een samengetrokken vorm is van という(to-iu), wat kan fungeren al indicator van een onderwerp of van een melding, met de jodōshi だ(da) (*2) er voor. In Naruto wordt het dus gebruikt als indicatie van een melding van wat de hoofdpersoon probeert te zeggen.
• ば(ba) is een conjucative particle (*3) wat een voorwaarde aanduid. Dus in deze context de voorwaarde, という(to-iu), dat de hoofdpersoon een melding doet.
• よ(yo) is sentence-ending particle (*4) wat aanduid dat het zin nieuwe informatie bevat voor de ontvanger

Al deze elementen hebben op zich zelf staand niet meteen betekenis zonder de context van de rest van de zin. ieder individuele elementen zijn niet fout gebruikt en is gewoon 'algemeen beschaaft Japans', maar de gehele samenvoeging komt zeer eigenaardig over, maar fout is het zeker niet en het blijft gewoon 'echt japans'.

over gobi volgt wellicht later...


(*1) Pagina 169, Hoofdstuk: Particles, uit "The Oxford Japaneses, Gramar and verbs" ISBN:0-19-860382
(*2) Pagina 15, Hoofdstuk: だ・です, uit "The Oxford Japaneses, Gramar and verbs" ISBN:0-19-860382
(*3) Pagina 131, Hoofdstuk: Conjunction and conjunctive particles, uit "The Oxford Japaneses, Gramar and verbs" ISBN:0-19-860382
(*4) Pagina 178, Hoofdstuk: Particles, uit "The Oxford Japaneses, Gramar and verbs" ISBN:0-19-860382

Erg mooi linguistisch verantwoord antwoord (je studeert Japans denk ik?); maar ik moet er toch een paar dingen over zeggen.

Ik heb nergens gezegd dat het Japans in Anime fout is; anders zou het er natuurlijk uberhaupt niet bestaan.
Maar voor mij als moedertaalspreker van het Japans komt Animetaal erg onnatuurlijk over; en DAT wilde ik met het artikel duidelijk maken.
En jouw ontleding van dattebayo is een leuk idee (zo zou ik het woord ook opvatten), maar dat is natuurlijk niet correct.
ば achter だって neerzetten is per definitie al incorrect. Het is eventueel datteieba kunnen worden (ook vreemd). 'Ba' moet een deel van een werkwoord worden. Dus 'areba' of 'ieba', maar niet alleen maar 'ba. Dat gaat tegen de regels van het Japans in. Dattebayo is dus wel degelijk fout Japans. Maar dat is natuurlijk bewust gedaan. Het is immers bedoeld als 'niet helemaal logische dialectvorm'. (PS. Dattebayo is semantisch ook incorrect. een conditionalis met een versterkingspartikel zou elkaar opheffen)

Dat je iets in een bepaalde volgorde kunt zetten wil niet zeggen dat het correct is natuurlijk. ik kan kan al mijn zinnen in het Nederlands beginnen met "Het mijn-achtige idee is dat" i.p.v "ik vind dat"..... je hebt nu wel enigszins een idee waar ik het over heb (EN het is een soort van correct); maar het is geen correct Nederlands.. Dattebayo is geen Japans

Overigens bedankt voor je goede inzicht over woordopbouw in het Japans. Dat zal ook leuk zijn voor mensen om te lezen hier

Nee, ik studeer geen Japans, althans niet als school/academische studie. Ben zelf ook meer native, maar voor mij komt anime taal wel natuurlijk over, mede omdat ik het in context plaats. Het boven beschreven beschouw ik dus wel als Japans, ook al is het (bewust) foutief gebruikt. Ik zie het eerder als spelen met het taal, ook al gaat het buiten de gebruikelijke marges het is nog steeds iets wat de taal (als communicatie en cultuur middel) toe zou laten.

Je hebt gelijk, inderdaad zou ば achter だって fout zijn en zou waarschijnlijk eerder だといえば(da to ieba) moeten worden als je het correct zou gebruiken. Echter vind ik het daar bij niet meteen geen Japans worden. Maar het probleem in mijn ogen licht hem eerder in dat het bewust foutief gebruik over wordt genomen door lieden die de context niet volledig beheersen en gewoon foutief wordt verder gebruikt. Niet zo zeer dat 'dattebayo' in Naruto geen japans zou zijn.

wel.. at any rate is het nuttig dat mensen inderdaad geen animejapans in het dagelijks leven gebruiken. Mijn leerlingen kennen soms het woord 'kisama' ver voordat ze 'anata' kennen. en als ppoi gebruiken op plekken waar dat grammaticaal niet kan (niet na naamwoorden) is het niet alleen 'onnatuurlijk', maar ook gewoon fout.. En dattebayo is noch Japans noch grammaticaal correct inderdaad. En dat is de moraal van het verhaal

Maar 「ってば」 is op zich al een geaccepteerde afkorting van 「といえば」, dus om het echt grammaticaal fout Japans te noemen... (違うってば). Dat　だってばよ een hele onwaarschijnlijke opeenstapeling van nadrukleggende linguistieke elementen is, dat wel, maar het heeft meer weg van een woord als superspecialawesome dan iets totaal onmogelijk (uiteindelijk is het een hele korte versie van Xだっていえばそうなのだよ)

Maar goed, ik zou het inderdaad niet in het dagelijks leven gebruiken... (En ik onderdruk nu een neiging om over 役割語 te schrijven).

Dit hele relaas doet me denken aan hoe Marten Toonder in het Nederlands met taal speelt. Desondanks kun je van Olie B. Bommel en Tom Poes lezen heel veel opsteken mijns inziens. Uiteraard daarbij ter dege bewust zijn van de fantasietaal waarmee zijn werk is doorspekt.

desu is toch meer een soort end suffix zonder betekenis?

Desu is ingewikkeld.. Maar simpelgezegd is het "is"... En zinnen als "hij is leuk" zijn prima, maar in een als "hij drinkt" is "is" overbodig. Niieuwe japansleerders zeggen vaak "hij drinkt is".