Beste allemaal,

Namens YaYCon en mezelf heb ik wat korte vraagjes. Ik zou graag meer voor een onderzoeksartikel (voor de Ashgate Companion to Fan Studies; nu in de maak door een internationaal onderzoeksteam) iets meer willen weten over de beleving van fan conventies. Mijn artikel richt ze er vooral op wat voor ervaring ze creeëren en wat voor gevoel van plaats eruit spreekt, zowel qua concrete locaties als een plaats waarin we samenkomen die niet los te zien is van anime-cultuur en die gevormd wordt door ons. (De meeste data voor mijn artikel heb ik trouwens vergaard en een deel is al geschreven, dus dit komt niet letterlijk in het artikel terug maar is gewoon bedoeld als praktische discussie). Ook vanuit YaYCon zitten we er soms mee hoe we ons profileren als con, met onze locatie en onze events. Ik zou dus graag wat meer discussie zien waarom jullie naar cons komen en wat ze zo interessant maakt. ^_^

Dus wat korte vraagjes, gewoon iets waar je over na kan denken:
- Wat maakt een con voor jou zo leuk? (Zie de poll)
- Wat was jouw meest memorabele con, en waarom?
- Hoe voelt het voor jou als een con van locatie wisselt?
- Ben je tevreden met het aanbod op cons qua events en workshops of mis je dingen?
- Hoe is het reizen onderdeel van je conbeleving en wat doe je tijdens je reis? Kunnen wij daar als organisaties misschien nog iets in aanbieden? (Pakketjes voor tijdens je treinreis aanbieden, ik noem maar wat? XD)

Wat ik leuk aan een con vind? Voor mij is het de combinatie van cosplayen -- rondlopen als een karakter die ik leuk vind -- en het sociale aspect. Mensen met dezelfde interesses weer zien en spreken, en veel mensen zie ik weinig buiten conventies om door afstand en volle agenda's (school/werk) dus dat is dan toch weer heel erg fijn. Op conventies hang ik tegenwoordig ook het liefst rond met bekenden, doe photoshoots met andere cosplayers/diezelfde bekenden. Events en workshops ga ik eigenlijk niet meer heen, hooguit dat ik een AMV compo meepak, of dat ik ergens binnen wandel als ik me een beetje verveel. Voor de dealerroom ga ik ook niet specifiek; er is daar veel van hetzelfde te koop wat ook op internet te krijgen is. Soms vind ik er wel eens wat koopjes, maar that's it. xD

Ik vind het moeilijk te zeggen welke con voor mij het meest memorabel was. Er zijn meerdere cons die eigenlijk wel wat hadden, maar vaak lag dit dan toch aan het ontmoeten van nieuwe mensen en de leuke cosplay groepen/photoshoots.

Ik heb qua locatie wisselingen vrij weinig meegemaakt. Ik ga vrijwel alleen maar naar weekendcons, en ik heb alleen de wissel van Abunai! meegemaakt. Ik vond Zwolle niet echt een superlocatie en ik vind Veldhoven eigenlijk stukken beter. Voor Zwolle hebben ze in een universiteit gezeten meen ik? Dat heb ik dus niet meegemaakt, dus daar kan ik niet veel over zeggen. ^^;

Ik ga meestal met de auto naar conventies, dus behalve een leuke CD in de CD speler gooien en met de andere mensen in de auto praten is er redelijk weinig te doen. Kan ook niet echt, als je je op de weg moet concentreren. Wel moet ik erbij zeggen dat de afstand me wel kan tegenhouden om naar eendaagse cons te gaan; ik vind het vaak de moeite niet om naar de andere kant van Nederland te rijden voor één dagje en me dan ergens in de toiletten me dan om moet kleden (ik doe er vaak een uur over om in mijn cosplay te komen). Bij een weekend con heb ik daar veel minder moeite mee.

Interessant~ C: Als het artikel af en gepubliceerd is, geef je ons wel een linkje, toch? (ben namelijk wel nieuwsgierig naar de uiteindelijke uitkomst)

Ik ben dan wel weer zo saai dat ik alle vragen gewoon stuk voor stuk beantwoord..

- Wat maakt een con voor jou zo leuk?
Ik heb vooral voor de optie "mede-fans treffen" gekozen, gezien ik de laatste jaren vooral een boel in de dealerroom sta en niet bijzonder veel tijd heb om de con zelf eens over te struinen. Het is voor mij een manier om een boel mensen weer terug te zien die ik in het dagelijks leven anders nooit tegen zou komen- en natuurlijk nieuwe mensen te ontmoeten. Al zijn "Creatief zijn" (zowel in cosplay als voor Tegendraads) en ook steeds meer "Aan events meedoen" ook steeds grotere redenen om terug te komen- ik ben hier de laatste jaren steeds meer mee bezig en vind het eigenlijk jammer dat ik daar nooit eerder mee begonnen ben...

- Wat was jouw meest memorabele con, en waarom?
Waarschijnlijk mijn tweede Animecon (2011), al is het vrij lastig om te kiezen. Dat was mijn eerste officiële jaar als Gameroom gopher met de "Portable Gameroom" en dat was toch wel verdomde leuk. C: (dit jaar weer terug! /reclame)

- Hoe voelt het voor jou als een con van locatie wisselt?
Wennen, natuurlijk. Meestal is het wel een vooruitgang- een con wisselt immers meestal als het uit zijn huidige locatie begint te groeien. Al blijft de locatie waar het allemaal begon (of waar ik die con voor het eerst meemaakte) toch ook wel z'n charme hebben, door alle herinneringen..

- Ben je tevreden met het aanbod op cons qua events en workshops of mis je dingen?
Nee, ben behoorlijk tevreden. C: Wat soms wel jammer is, is dat sommige events of workshops soms vrij snel vol zitten (denk: Haunted Hotel, Anime '11 of de Chocoladeworkshop door de 'Kissa, Tsunacon '12). Aan de andere kant- dat kan je soms van tevoren ook totaal niet inschatten.

- Hoe is het reizen onderdeel van je conbeleving en wat doe je tijdens je reis? Kunnen wij daar als organisaties misschien nog iets in aanbieden?
De meeste congangers reizen wel in groepjes, dus ik denk dat dat wel goed zit.. Ik dan weer meestal niet (vooral omdat ik vorig jaar nog in het midden van nergens woonde), maar dan grijp ik gewoon een boek mee. Doe ik immers ook op de route naar school.
Het is vaak overigens ook wel deel van je conbeleving- in die reis kijk je wel naar je condag uit (of kijk je terug) en loop je je er (positief) druk over te maken. 't Zou ergens toch wel haast zonde zijn als de con zo dichtbij was dat ik niet hóefde te reizen..

- Wat maakt een con voor jou zo leuk? (Zie de poll)
De mensen en het cosplayen! Ook zijn cons de ideale plek voor mij om nieuwe mensen te leren kennen, veel beter dan een meeting.

- Wat was jouw meest memorabele con, en waarom?
Animecon en Abunai gaan voor mij gelijk op, gewoonweg omdat er zoveel te doen is en het 3 dagen achter elkaar is. Voor mij is dat gewoon relaxed een weekendje weg en met leuke mensen hangen.

- Hoe voelt het voor jou als een con van locatie wisselt?
Het is altijd wel even wennen, zoals bijvoorbeeld met Abunai van Zwolle naar Eindhoven. Maar ik zie het voor groei van een con wel als noodzakelijk.

- Ben je tevreden met het aanbod op cons qua events en workshops of mis je dingen?
Eerlijk gezegd is alles wat ik doe op een conventie in mn eentje rondstruinen van mensen naar mensen en de dealerroom raiden. Af en toe game ik wat in de gameroom maar ik vind het veel leuker om mensen te spreken die ik maanden niet gezien heb.

- Hoe is het reizen onderdeel van je conbeleving en wat doe je tijdens je reis? Kunnen wij daar als organisaties misschien nog iets in aanbieden? (Pakketjes voor tijdens je treinreis aanbieden, ik noem maar wat? XD)
Reizen is zeker ook een onderdeel van een conbeleving, vooral omdat ik vaak minstens 2 uur reistijd kwijt ben naar een con. Gezellig met mede fans in de trein zitten is altijd gezellig.

@Gemelli, Leuke punten die je aankaart! (Die combo van sociaal en creatief herken ik goed!) Heel kort; Voelt Veldhoven, omdat een betere locatie is, ook meer als 'de' Abunai voor jou, zeg maar? (Omdat je er bv betere herinneringen aan hebt en het een prettige plaats vindt?) Of voelt het juist als een ietsje andere con omdat je eerste in Zwolle was?

Ben even praktisch aan het nadenken nu: Zelf ga ik ook altijd met de auto maar wij hebben wel bv altijd mix-tapes/cd's mee met anime songs en andere dingen. Misschien moet er dus bv een inwisselpunt zijn waar je gebrande (uh.. originele? XD) cd's kan inruilen voor op de terugweg? Dan kunnen andermans foute cd's je nog eens verrassen! Op Lowlands hadden ze bv voor als je ging treinen vaker dat mensen boeken ergens lieten liggen en jij jouw boek ervoor in de plaats kon leggen.

Chibicon had geloof ik als eendaagse con af en toe een aparte kleedruimte, facts ook. Is dat iets waar we voor YaYCon (dit jaar is de ruimteplanning al af maar volgend jaar zou een van de oefenruimtes hiervoor gebruikt kunnen worden) en andere conventies misschien aan moeten denken wat het voor jullie makkelijker maakt in cosplay te komen?

@Windbell; er komt zeker een linkje naar het artikel. Het is een boek dus ik ga wat kopietjes/scans rondsturen en informele pdf's waarin ik jullie inlicht. Tzt volgt er een pm met bestandjes, maar academisch publiceren duurt soms wat lang (soms jaren, ik wacht nu nog steeds op een encyclopedie waar ik begin 2010 voor had ingediend). Ik zal waarschijnlijk niet direct quoten uit deze topic omdat ik ook veel doe met echte gesprekken die ik op cons heb gehad en interviews (tenzij er echt iets heel opvallends gezegd wordt, dan pm ik jullie) maar het meer gebruiken om te focussen wat belangrijke thema's zijn.

Gave antwoorden btw! Ik vind het interessant dat voor jou de conervaring dus ook echt samenhangt met het werk dat je doet, bv als gopher. Wat vond je zo tof aan de portable game room doen? Mensen ontmoeten en entertainen vanuit de con zelf, of juist iets heel anders, bv het nieuwe van dat initiatief en hoe het ontvangen werd?

@Heartless_Bowser; Vind het supercool wat je hier allemaal zegt en interessant dat jij dus ook echt veel waarde hecht aan de dealerroom, het reizen, etc, en hoe anders een weekend-con is van een meet of een eendaagse con. Ga je wel eens naar eendaagse cons? Vind je die minder qua beleving, bv omdat je niet dat weekendje-weg gevoel hebt?

Fijn dat we 't resultaat ook te zien krijgen C:
De portable gameroom was vooral een heel ander ding om te doen dan ik daarvoor had gedaan- we hadden in 2010 wel een testrondje gedraaid, maar in 2011 stond 't ook officieel in het conboekje. Daarbij was 't natuurlijk (naar wat ik weet) nieuw binnen de congemeenschap in NL en de verbaasde, leuke en positieve reacties maakten 't extra leuk om te doen C:
De jaren daarvoor was ik vooral als bezoeker of als dealer voor Tegendraads naar cons geweest, dus het was ook wel een heel prettige afwisseling.
(tevens zie ik nu dat ik een jaartal verkeerd heb gezet in m'n eerste post- even aanpassen. :I )

- Wat maakt een con voor jou zo leuk? (Zie de poll)
Vooral het socialiseren met andere mensen. En tevens de photoshoots! Een weekend lekker je energie kwijt kunnen en lekker gezellig doen.

- Wat was jouw meest memorabele con, en waarom?
Komende Animecon. xD
Abunai 2011 voor mij tweede keer op de locatie in veldhoven en voor mij de eerste keer de luxe van het hotel om er ook te overnachten. Ondanks dat ik echt super druk was tevens als vrijwilliger heb ik een geweldig weekend gehad.

- Hoe voelt het voor jou als een con van locatie wisselt?
Nieuwe verrassingen, nieuwe locaties om photo's te maken. Ik vind het soms wel jammer, maar als de nieuwe locatie goede mogelijkheden biedt ten opzichten van de sfeer dan is het zeker geen minpunt. Een gymzaaltje is en blijft toch niet echt wat.

- Ben je tevreden met het aanbod op cons qua events en workshops of mis je dingen?
Ik ben redelijk tevreden over het aanbod. Soms heb je wel dat er niks te doen is op een bepaald punt. Die dode tijden mogen ook nog wel opgevult worden.

- Hoe is het reizen onderdeel van je conbeleving en wat doe je tijdens je reis? Kunnen wij daar als organisaties misschien nog iets in aanbieden?
Ik reis naar conventies in mijn eigen auto en heb over het algemeen altijd vrienden mee, ik vermaak me dus kostelijk onderweg. Lekker eigen muziek opzetten of lekker kletsen onderweg.


Wat ik mis op sommige conventies, maar wat de laatste tijd wel vaker te vinden is:
Een bord waarop alle photoshoots gezet kunnen worden die onderling al geregeld worden via bv dit forum. Er zijn genoeg mensen die naar een conventie komen en niet op het forum zitten maar dan wel bijvoorbeeld interesse zouden kunnen hebben voor een shoot. En met meer mensen is het altijd leuker!

- Wat maakt een con voor jou zo leuk?
De sfeer is een van de belangrijkste dingen, daarnaast ben ik een sociaal-geboren mens en zoek ik altijd naar mensen
die spontaan een praatje met me willen maken, ongeacht het aantal mensen waarmee ik loop. De spontaniteit van cosplayers motiveert mij heel erg.
- Wat was jouw meest memorabele con, en waarom?
MGC Experience 2011, op de conventie zelf was niks te doen, dus ging ik praatjes maken met mensen..
Maar het kwam vooral omdat ik daar mijn vriendje heb ontmoet ^. ^
- Hoe voelt het voor jou als een con van locatie wisselt?
Heb het nog nooit meegemaakt, maar ik hoop dat ze er uiteraart op vooruitgaan.
- Ben je tevreden met het aanbod op cons qua events en workshops of mis je dingen?
Ik denk van wel, modeshows, workshops of andere evenementen zijn vaak wel terug te vinden op de grote conventies.
Kleinere kunnen hiervan wel wat leren.
- Hoe is het reizen onderdeel van je conbeleving en wat doe je tijdens je reis? Kunnen wij daar als organisaties misschien nog iets in aanbieden? (Pakketjes voor tijdens je treinreis aanbieden, ik noem maar wat? XD)
Tot nu toe hoefde ik niet ver te reizen, mijn vader brengt me meestal met de auto. Niet dat ik daar iets beleef ofzo, alleen de spanning voor de eerste stap in de 'conventie'.

@Windbell; dat komt in orde. Ik vond die portable game room zelf ook fantastisch. Misschien dat een deel van de conbeleving ook wel echt komt door het gevoel iets voor die con te betekenen als bezoeker? Mijn beste conherinneringen waren ook dingen waaraan ik participeerde (bv cosplayacts) of bij events hielp.

@Miss-Lina; Heb ik het goed dat sfeer voor jou iets is dat vooral de mensen creeëren of kunnen wij als con daar ook dingen aan doen? Is sfeer bv dat je ook soms geluiden hoort en dat er veel te doen is of meer iets dat je maakt met anderen en misschien ook op een rustige tijd gebeurd? Zijn er plekken op een con die sfeervoller zijn dan anderen? Ikzelf vind bv de hal in Animecon altijd de meest sfeervolle plek terwijl het niet per se een mooie plek is maar het is omdat iedereen zich daar treft. Veel cons missen trouwens zo'n soort plek en dit hangt ook erg van de locatie af. Ik vond het interessant dat mensen bij Tsunacon de dealerroom sfeervol vonden tov de rest van het gebouw, iig, dit heb ik twee keer gehoord en dat denk je niet snel bij een dealerroom. Heeft denk ik te maken met de ruime indeling en goede opzet dan ook en het feit dat andere ruimtes 'leeg' aandeden.

@f1sh; Hm, dat bord is een heel goed idee. Het moeilijke is wel dat we soms als staff niet weten wanneer er shoots zijn omdat meestal de cosplaygroepen van bepaalde series die zelf organiseren. Wat we wel kunnen doen is een whiteboard neerzetten in de entrance/hal waarop dat soort mededelingen staan en proberen uit te pluizen wat er georganiseerd is. Wat er niet op staat, kunnen jullie zelf afspreken en toevoegen! Dat is wel het minste, eigenlijk. ^_^ Mensen kunnen dan zelf naar een plek binnen of buiten de con lopen naar keuze. Idd, je wil dan vanuit de gymzaal liever naar die ene trap buiten waar je wel leuk kan shooten.

Ik denk dat Abunai! er voor mij zeker positiever op is geworden; mooiere Photoshoot locaties en het is er wat rustiger. Of het echt een andere con is? De sfeer is natuurlijk wel wat veranderd, omdat een locatie toch wel invloed daarop heeft. Maar, het andere gedeelte van de sfeer komt juist van de mensen, en daardoor voelt het toch nog gewoon Abunai! voor mij. De mensen waarmee je omgaat maken toch wel de con. Om op een andere comment in te haken: ik denk dat een con er het een en ander aan kan doen. Sowieso de aankleding van de con natuurlijk. Een locatie kan van zichzelf heel gezellig zijn, maar andere locaties zullen wat meer aankleding nodig hebben. Ik denk dat een loungeplek ook altijd wel helpt bij het socializen. Bij Animecon is het bijvoorbeeld erg fijn dat je die centrale lounge hebt waar je elkaar kunt treffen en kunt socializen. Afgelopen Abunai! had ook een mooie centrale plaats waar je even lekker kon loungen, maar in Zwolle was het aantal plaatsen waar je echt kon zitten redelijk beperkt, en wát er was was praktisch de hele tijd bezet. Buiten zitten is ook niet altijd een optie; afgelopen twee Abunai!'s heeft het namelijk geregend. xD



Ik weet niet of ik daar persoonlijk gebruik van zou maken gezien ik zelf wel tevreden ben over mijn muziek, maar wellicht is het een optie voor iemand anders? xD



Ik denk dat een aparte kleedruimte wel zou schelen ja voor veel mensen -- geen gedring bij de wastafel van de toiletten om een pruik op te kunnen zetten zoals ik dat bij Chibicon heb gezien. Met sommige cosplays valt nu eenmaal niet mee te autorijden. xD Al moet ik nog wel de kanttekening maken dat dat niet de énige reden is dat ik eendaagse cons vaak oversla: andere reden is geld en dan gaan weekendcons voor mij toch voor. ^^;

Dat bedoelde ik ook xD
Een whiteboard zodat mensen zelf hun photoshoots hierop neer kunnen zetten.
Voor de organisatie is het vaak niet te volgen welke shoots er allemaal zijn.

Wat maakt een con voor jou zo leuk? (Zie de poll)
De dealer room, want meestal kom ik daar wel vaak, om te kijken of er wat leuks tussen zit.

- Wat was jouw meest memorabele con, en waarom?
Mijn memorabele con was tog wel abunai, omdat het een goed georganiseerde con was en veel ruimte en eten. En ik zag veel van mijn vrienden. ^^

- Hoe voelt het voor jou als een con van locatie wisselt?
Heel soms wel irritant, want soms is het nogal ver voor mij. En dan moet je ook veel rekening houden met de tijden. Maar meestal valt de locatie wel mee. Altijd wel leuk om verschillende locatie te hebben!

- Ben je tevreden met het aanbod op cons qua events en workshops of mis je dingen?
Het gaat wel, ik vind dat ze een grotere ruimte moeten hebben voor workshops en duidelijk erbij zetten waar je , je kan inschrijven.
Dat is soms ook niet duidelijk. Maar meestal zijn de workshops kei leuk en waard.

- Hoe is het reizen onderdeel van je conbeleving en wat doe je tijdens je reis? Kunnen wij daar als organisaties misschien nog iets in aanbieden? (Pakketjes voor tijdens je treinreis aanbieden, ik noem maar wat? XD)
Tijdens mijn reis zit ik meestal op mijn mobiel en zit ik wat te eten of te
drinken. En meestal reis ik mee met mijn vrienden.

Ik herken je comments over inschrijven, Miochan. Het zijn daarbij ook kleine dingen zoals een beetje voorwerk en voorcommunicatie die het al makkelijk kunnen maken. (Met YaYCon gaan we, behalve dat we dit in onze topic posten, nogmaals dit noemen in de opening en in het conboek staat het ook duidelijk, zo hopen we dat iedereen weet waar hij heen moet voor de beperkte workshops). Soms schat je dit als organisatie natuurlijk verkeerd in en denk je dat iets gewoon 20 man gaat trekken, staan er opeens 50, dan is het zaak op tijd een headcount te doen en mensen ook echt weg te sturen. Dat is soms wel moeilijk of soms gaat het communiceren fout. (Ik heb een trauma aan een con in de US die ik bezocht vorig jaar waar dit heel vaak gebeurde, sindsdien vind ik nl'se cons echt meevallen. XD)

Ja, samen reizen is natuurlijk ook gewoon een sociaal ding met vrienden. Daar hoeven wij daar als organisatie weinig aan te doen. Ik ben wel aan het twijfelen als we er iets mee willen doen, wat het dan moet zijn. Het is natuurlijk wel leuk dat meer in te bedden. Buiten cd'tjes ruilen of pakketjes, gewoon wat wilde ideeën die ik noemde, misschien ook zoiets als checklisten die je levert vlak voor de con bv? Waarin je lekker kan aanvinken of je alles meehebt? ^^ Voor YaYCon was ik een tijdje met smartphone aps bezig die je vanuit het station naar de Atak begeleiden met comments en vids. (Het lijkt nog nergens op maar mocht het deze week wel nog ergens op lijken, dan post ik de app ff op onze topic. XD)

Hmmm... eerder zag ik het vooral als een goede plek om op koopjes te jagen. De dealerroom was een ideale plek om goedkope/zeldzame manga te vinden. Het aanbod is veranderd, dus die reden heb ik tegenwoordig niet echt meer. Nu kijk ik vooral uit naar het sociale aspect. Rondhangen achter de stand, met z'n allen ontbijten, workshops geven... Dat soort dingen.


Abunai 2007, denk ik. Het was best rampzalig. De conventie barstte uit z'n voegen, wat betekende dat we veel buiten moesten staan, vooral 's ochtends. Het was koud! We hadden door onvoorziene omstandigheden bijna geen geld (ik heb Tetris tegen mensen gespeeld om wat energiedrankjes en eten te scoren). Van de conventie heb ik ook niet veel gezien, dankzij technische problemen bij de cosplaycompo en botsende plannen. Om het helemaal af te maken werd ik ziek. Het hoogtepunt van de con was dat ik werd aangezien voor een cosplayer - in een grijze wollen trui en spijkerbroek die duidelijk betere tijden had gezien. Het was ellendig, maar een avontuur is een avontuur.


Het kan een grote impact hebben op de sfeer, maar mij hoor je vooral klagen als de praktische zaken niet op orde zijn. Toen Abunai in Zwolle zat, was dat op alle mogelijke manieren vervelend. Saai gebouw, onvriendelijk personeel, dure catering, geen goedkope overnachtingsplekken om de hoek... Veldhoven past beter bij het imago dat Abunai in Enschede heeft opgebouwd.


Meer (nieuwe!) panels/lectures zou niet verkeerd zijn. Vooral op meerdaagse conventies bezoek ik er graag eentje die dieper in durft te gaan op de materie.



Meestal reis ik (een groot deel van de weg) alleen, maar het is altijd gezellig om wat vrienden tegen te komen. Van en naar weekendcons is het meestal ontspannen reizen, zo midden op de dag.

's Ochtends vroeg/'s avonds laat reizen is vooral een noodzakelijk kwaad... Als in het midden van nergens woont, moet je zo vaak overstappen. Als ik voor een leuk bedrag bijvoorbeeld in Arnhem of Zutphen in een touringcar richting con zou kunnen stappen, zou ik dat zeker overwegen.

Interessant Tamara! Zo'n ervaring verandert natuurlijk met de jaren en hoe meer mensen je leert kennen. In het begin ging ik ook voor de dealerroom en anime kijken en minder voor het sociale; fictie stond echt voorop.

Net als jij mis ik ook lectures/panels. XD (Hoe komt het toch dat YaYCon die wel zoveel heeft? Aandringen van binnenuit helpt, hahaha) Zo'n tourbus vind ik een fantastisch idee, zeker voor de grotere cons. Dat is er eentje om eens aan te prijzen bij Animecon of Abunai, zou ik zelfs denken! Even organisatorisch; Je zou als con bv bij het ticket kopen al die bustickets kunnen aanprijzen (of inschrijflijst en later betalen) en voor een bepaald bedrag mensen zich erop laten inschrijven, als de lijst lang genoeg is, route uitkiezen en boeken. Vantevoren inschrijven verzekert ook iedereen op een plek of zelfs stoelnummer maar het is wel bindend voor de organisatie wat een nadeel is. Kan wel zijn dat de bus er omdat die door meerdere steden gaat wel lang over doet, maarja, de treinrit duurt ook lang.